فصلنامه علمی اقتصاد و مدیریت شهری

فضای سبز شهری با توجه به کارکردهای اجتماعی و محیط‌زیستی و نیز جنبه‌های مالی و اقتصادی خود، یکی از مؤلفه‌های مهم در مدیریت شهری و توسعه شهرها است. گونه‌های مختلف گیاهان در چهار گروه درخت، درختچه، گیاهان پوششی و گل‌ها یا گیاهان فصلی، دارای ویژگی‌های خاصی، از حیث سازگاری با اقلیم تهران و نیاز آبی و همچنین دارای نقش‌های متفاوتی در برآورده کردن کارکردهای موردانتظار از فضای سبز شهری، به‌ویژه زیباسازی و کاهش آلودگی هوا با تولید اکسیژن هستند. از این رو مقاله پیشرو، به بررسی معیارهای انتخاب و ارزیابی گونه‌های گیاهی و تعیین معیارهای مناسب برای فضای سبز شهر تهران و سپس تعیین وزن نسبی هر یک از این معیارها، با نظرسنجی از 35 خبره در قالب روش فرایند سلسله‌مراتبی تحلیلی گروهی، پرداخته است. اوزان به‌دست آمده، ابزاری برای ارزش‌گذاری 60 گونه گیاهی اصلی شهر تهران هستند که با دو روش ارزش‌دهی ساده (خطی) و TOPSIS انجام شد. نتایج تحقیق نشان دادند که در میان درختان، بلوط همیشه‌سبز، نارون و سرو نقره‌ای، ارزشمندترین گونه‌ها هستند. رتبه‌‌های گونه‌های گیاهی در هر یک از چهار گروه، با دو روش بیان شده، به‌دست آمدند که تقریباً با یکدیگر مطابقت داشتند. استفاده از این رتبه‌بندی‌ها در برنامه واکاری‌های مناطق شهرداری، علاوه‌بر افزایش رضایت شهروندان و عمر گونه‌های گیاهی، بهره‌وری هزینه فضای سبز شهری را حداقل 33 درصد افزایش خواهد داد که این امر در راستای اقتصاد مقاومتی می‌باشد.