| تاریخ ارسال: 1396/5/1 |
به گزارش پایگاه اطلاع رسانی انجمن علمی اقتصاد شهری ایران، یکی از ابعادی که سبب شده است نقش شهرها در دهه های اخیر بیش از گذشته چشم گیر و اثرگذار باشد سهم آنها در توسعه اقتصادی کشورها و جهان است.اگر تا دیروز تنها شهر یک مفهوم جغرافیایی بود امروز شهر یک مفهوم اقتصادی پرمعناست و بخش مهمی از این تحول به دلیل رشد فزاینده شهر نشینی در یک سده اخیر است.
در دهه ۵۰ میلادی شهرها تنها ۳۰ درصد از جمعیت جهان را در خود جای داده بودند اما در سال ۲۰۱۴ بیش از نیمی از ساکنان جهان در شهرها زندگی کرده اند و در برخی از نقاط دیگر جهان همچون آمریکای شمالی ، آمریکای لاتین و کارائیب ما شهرنشینی ۸۰ درصدی را شاهد هستیم.
در دهه ۵۰ میلادی شهرها تنها ۳۰ درصد از جمعیت جهان را در خود جای داده بودند اما در سال ۲۰۱۴ بیش از نیمی از ساکنان جهان در شهرها زندگی کرده اند و در برخی از نقاط دیگر جهان همچون آمریکای شمالی ، آمریکای لاتین و کارائیب ما شهرنشینی ۸۰ درصدی را شاهد هستیم.
همین عامل باعث شده تا برخلاف گذشته که روستاها کانون تولید اقتصادی بودند شهرها به مرکز دانش، نوآوری و تولید و ارائه خدمات تبدیل گردند و به پیشران های واقعی اقتصاد کشورها،منطقه و جهان بدل شوند. البته آمارهای متعددی در خصوص سهم شهرها در تولید ناخالص جهان ارائه می شود اما اغلب این آمارها سهم شهرها را در این موضوع کاملا غالب عنوان می کنند. برای مثال دفتر هبیتات سازمان ملل در سال ۲۰۱۱ سهم شهرها در GDP جهان را ۸۰ درصد عنوان کرده است به نحوی که ۲ هزار شهر بزرگ به تنها ۷۵ درصد از تولید ناخالص داخلی جهان را از آن خود کرده اند. همین گزارش تاکید می کند که سهم شهرها در GDP بیش از سهم جمعیتی آنهاست. برای مثال پاریس با ۱۶.۲ درصد جمعیت سهم ۲۶.۶ درصدی در تولید ناخالص داخلی را دارد.
با این حساب دیگر نمی توان شهرها و مدیریت شهری را صرفا یک فعالیت خدماتی و نهاد اجتماعی تعریف کرد بلکه مدیریت شهری باید وارد فاز تازه ای از مدیریت با رویکرد اقتصادی شود. به تبع عدم توجه به ابعاد اقتصادی در توسعه شهری منجبر به بروز بحران هایی همچون بیکاری، افزایش جرایم، خشونت، حاشیه نیشینی و ... خواهد شد که شهرها را در آستانه مرحله نکروپلیسی یا مرگ شهری قرار می دهد.
در این میان به نظر می رسد اولویت اصلی مدیران شهری باید بر گسترش ایده شهرهای خلاق باشد گو اینکه تحقیقات دانشگاه ویرجینا و مدرسه کسب و کار کلمبیا نیز تاکید دارد که احیای جوامع از مسیر حمایت از کارآفرینی و ابتکار صورت خواهد گرفت.
البته هنوز اجماعی در خصوص مفهوم کارآفرینی شهری به عنوان یک مسیر زودگذر در توسعه شهری وجود ندارد اما غالبا کارآفرینی شهری به کسب و کارهای کوچک ارجاع داده می شود که در مناطق دارای رکود عملیاتی شده و بحران را تقلیل داده اند.
اما آنچه که مشخص است در زمینه توسعه کارآفرینی شهری به ویژه در شهرهای ایران باید به چند محور مهم و اساسی توجه داشت. یکی از مهمترین بایسته ها در این زمینه ایجاد سازوکارهای تامین مالی مناسب برای رشد این حوزه است. کاهش مالیات ها و تقویت سیستم تخصصی بانکی شهرداریها از جمله مهمترین راهکارها در این زمینه است.
در گام بعدی باید به سراغ توسعه اقتصاد هوشمند شهری رفت . منظور از هوشمندسازی اقتصاد شهری هدایت هدفمند سرمایه های خرد و کلان به سوی مناطق و پروژه های شهری است به نحوی که در نهایت بخش های خلاق و نوآور مورد حمایت قرار گیرند. گو اینکه در اسناد بالادستی ما نیز به کرات به موضوع حمایت از بنگاه های دانش بنیان تاکید داشته است.
برنامه ریزی مدیران شهری برای تجاری سازی ایده ها و اساسا تبدیل ایده به پدیده نیز باید در دستور کار قرار گیرد. برگزاری مسابقات کارآفرینی و بهره برداری از ایده های برتر در حوزه شهری می تواند راه را برای ثروت آورینی و توسعه اقتصادی شهر پدید آورد.
همچنین حمایت از بازارهای محلی به عنوان فضایی برای تجارت کالاها و خدمات بنگاه های خرد می تواند راهگشا در زمینه حمایت از اقتصاد کارآفرین شهری باشد.
در نهایت باید گفت اگرچه خلافیت و نوآوری یک منبع فردی دارد اما تبدیل آن به یک پدیده و ثروت منوط به حمایت های نهادی است. با توجه به تبدیل شهرها به کانون های اصلی رشد و توسعه تمدن بشری مدیران شهری نیز باید نگاه ویژه تری به ابعاد اقتصادی شهرها داشته باشند و نباید افق نگاه خود را در ارائه خدمات عمومی و اجتماعی خلاصه کنند. حمایت از کارآفرینی شهری را می توان نخ تسبیح توسعه در شهرها عنوان کرد و این حمایت نیز باید کاملا هدفمند علمی و مبتنی بر دانش روز باشد.
با این حساب دیگر نمی توان شهرها و مدیریت شهری را صرفا یک فعالیت خدماتی و نهاد اجتماعی تعریف کرد بلکه مدیریت شهری باید وارد فاز تازه ای از مدیریت با رویکرد اقتصادی شود. به تبع عدم توجه به ابعاد اقتصادی در توسعه شهری منجبر به بروز بحران هایی همچون بیکاری، افزایش جرایم، خشونت، حاشیه نیشینی و ... خواهد شد که شهرها را در آستانه مرحله نکروپلیسی یا مرگ شهری قرار می دهد.
در این میان به نظر می رسد اولویت اصلی مدیران شهری باید بر گسترش ایده شهرهای خلاق باشد گو اینکه تحقیقات دانشگاه ویرجینا و مدرسه کسب و کار کلمبیا نیز تاکید دارد که احیای جوامع از مسیر حمایت از کارآفرینی و ابتکار صورت خواهد گرفت.
البته هنوز اجماعی در خصوص مفهوم کارآفرینی شهری به عنوان یک مسیر زودگذر در توسعه شهری وجود ندارد اما غالبا کارآفرینی شهری به کسب و کارهای کوچک ارجاع داده می شود که در مناطق دارای رکود عملیاتی شده و بحران را تقلیل داده اند.
اما آنچه که مشخص است در زمینه توسعه کارآفرینی شهری به ویژه در شهرهای ایران باید به چند محور مهم و اساسی توجه داشت. یکی از مهمترین بایسته ها در این زمینه ایجاد سازوکارهای تامین مالی مناسب برای رشد این حوزه است. کاهش مالیات ها و تقویت سیستم تخصصی بانکی شهرداریها از جمله مهمترین راهکارها در این زمینه است.
در گام بعدی باید به سراغ توسعه اقتصاد هوشمند شهری رفت . منظور از هوشمندسازی اقتصاد شهری هدایت هدفمند سرمایه های خرد و کلان به سوی مناطق و پروژه های شهری است به نحوی که در نهایت بخش های خلاق و نوآور مورد حمایت قرار گیرند. گو اینکه در اسناد بالادستی ما نیز به کرات به موضوع حمایت از بنگاه های دانش بنیان تاکید داشته است.
برنامه ریزی مدیران شهری برای تجاری سازی ایده ها و اساسا تبدیل ایده به پدیده نیز باید در دستور کار قرار گیرد. برگزاری مسابقات کارآفرینی و بهره برداری از ایده های برتر در حوزه شهری می تواند راه را برای ثروت آورینی و توسعه اقتصادی شهر پدید آورد.
همچنین حمایت از بازارهای محلی به عنوان فضایی برای تجارت کالاها و خدمات بنگاه های خرد می تواند راهگشا در زمینه حمایت از اقتصاد کارآفرین شهری باشد.
در نهایت باید گفت اگرچه خلافیت و نوآوری یک منبع فردی دارد اما تبدیل آن به یک پدیده و ثروت منوط به حمایت های نهادی است. با توجه به تبدیل شهرها به کانون های اصلی رشد و توسعه تمدن بشری مدیران شهری نیز باید نگاه ویژه تری به ابعاد اقتصادی شهرها داشته باشند و نباید افق نگاه خود را در ارائه خدمات عمومی و اجتماعی خلاصه کنند. حمایت از کارآفرینی شهری را می توان نخ تسبیح توسعه در شهرها عنوان کرد و این حمایت نیز باید کاملا هدفمند علمی و مبتنی بر دانش روز باشد.
کلیدواژه ها: همایش بین المللی اقتصاد شهری | مدیریت شهری | اقتصاد شهری | کارآفرینی | شهرداریها | دفتر هبیتات | GDP |
دفعات مشاهده: 2326 بار |
دفعات چاپ: 358 بار |
دفعات ارسال به دیگران: 0 بار |
0 نظر
