فصلنامه علمی اقتصاد و مدیریت شهری- اخبار نشریه
انجمن علمی اقتصاد شهری ایران بررسی کرد

حذف تصاویر و رنگ‌ها  | تاریخ ارسال: 1396/2/6 | 

احساس تعلق خاطر و هویت شهری

به گزارش پایگاه اطلاع رسانی انجمن علمی اقتصاد شهری ایران، معمولا آدمها را در درجه اول با زادگاه مادری و بعد با شهری می شناسند که در آن زندگی می کند. این مسئله به مرور زمان  موجب احساس تعلق خاطر فرد به محل سکونتش می گردد. عوامل بسیاری می توانند این حس را تقویت یا آن را کم رنگ کند از جمله این عوامل می توان به زیرساخت های شهر، سمبل های شهر، نمادهای اجتماعی شهر، عناصر زیبا شناسانه شهر و عوامل فرهنگی و اجتماعی شهر اشاره کرد.

AWT IMAGE

یکی از واژه های که می توان این احساس را در آن تعبیر کرد حس تعلق خاطر است. با این مفهوم شهر فراتر از یک فضای فیزیکی مورد توجه قرار می گیرد. حس تعلق عامل مهمی در شکل گیری پایه های ارتباطی استفاده کنندگان و محیط می باشد که موجب تغییرات کمی و کیفی در محیط می شود. این احساس تعلق گاهی تا دلبستگی و وابستگی به مکان پیش می رود.

احساس تعلق زمانی بیشتر مورد توجه قرار می گیرد که باعث شکل گیری هویت مشترک برای ساکنین یک شهر می شود. از این منظر شهر فقط یک سکونتگاه نیست بلکه فضایی محبوب و دلنشین است که روح انسانی و اجتماعی در آن دمیده شده است. هویت شهری، هویتی است که تداعی کننده خاطرات عمومی در شهروندان و تعلق خاطر شهرنشینان به سوی یک نشانه یا نماد مشترک است.

شهرسازان کنونی در طراحی شهرها سعی می کنند هویت مردمان، سنت، ارزشها و گذشته منطقه سکونت را در نظر بگیرند مسئله¬ای که در شهرسازی ایران تا حدود زیادی مورد غفلت قرار گرفته است.

شاید در نگاه اول هویت شهر معلول شهروندان آن باشد لیکن شهروند سازی فرایندی است که تحت تاثیر المان ها ، ساختارها و مبلمان شهری قرار می گیرد. هر اندازه هویت شهری ساختار قوی تر داشته باشد بیشتر می تواند رفتار شهروندان را در راستای رسالت و آرمان های شهر قرار دهد.

هرچند شهر باید روی شهروندان اثر گذار باشد. شهروندان باید بتوانند از محیط و شکل شهر هویتشان را شکل دهند.هویت شهری می تواند ساکنین یک شهر را به شهروند تبدیل کند یعنی موجب فرایند شهروند شدن شود، پس همانگونه که مشاهده می گردد هویت شهری معلول فرهنگ  شهروندان آن است لیکن فرایند شهروندسازی را تحت تاثیر قرار می دهد و می تواند باعث تدوین معیارهای مرتبط با مشارکت و قضاوت نزد ناظران و ساکنان گردد.

با توجه به اینکه هویت مجموعه ای از صفات و ویژگی هایی که باعث تشخیص یک فرد یا اجتماع از افراد یا جوامع می گردد و به تبع آن شخصیت و هویت مستقل شکل می گیرد اگر افراد ساکن در یک شهر نتوانند اشتراکات خود را پیدا کنند و یک کلیت شکل دهند موجب سردرگمی هویت می گردد که بسیار نگران کننده است مسئله ای که می تواند زنگ خطری برای آینده نه چندان دور شهر ها باشد.

برنامه ریزی و مدیریت شهری را نمی توان صرفاً بر اساس آمارهای اقتصادی یا با توجه به ترمیم معماری و میزان سرمایه گذاری‌ها در املاک سنجید. اگر به بعد انسانی شهر کم توجهی شود، عواقب ناگواری را درپی خواهد داشت. به این جهت توجه خاص به عواطف، احساسات، خلاقیت های انسانی و رشد شخصیت در شهر اهمیت زیادی دارد.

بنابراین مدیران شهری باید هویت و شخصیت شهرها را جدی بگیرند تا شهروندان احساس تعلق خاطر داشته باشند، اگر احساس تعلق و احساس هویت مشترک به وجود بیاید میزان درک شهروندان از وضعیت شهر و هم شهریان بالاتر می رود، احساس مسئولیت اجتماعی رشد می کند، میزان همدلی افزایش پیدا می کند، شبکه های حمایت اجتماعی گسترش پیدا می کند، سلامت روان افزایش پیدا می کند و همه ساکنین شهر خود را در رشد، پویایی و شکوفایی شهر سهیم می دانند. زیر ساخت ها را کمتر تخریب می کنند و خود را در سرنوشت شهر و آینده آن بیشتر سهیم می دانند.

بنابراین از بروز بسیاری از آسیب های اجتماعی و اخلاقی پیشگیری می شود و درصد آنها کاهش پیدا می کند و در بلند مدت از نظر اقتصادی سود زیادی حاصل جامعه در سطح کلان می گردد و از نظر اخلاقی، اجتماعی و معنوی می توان آرام آرام فاصله بین شهر صنعتی امروز و مدینه فاضله را کمتر کرد.

نشانی مطلب در وبگاه فصلنامه علمی اقتصاد و مدیریت شهری:
http://iueam.ir/find-1.43.443.fa.html
برگشت به اصل مطلب