تأثیر چشمگیر قانون لغو روادید آمریکا بر اقتصاد گردشگری تهران
به گزارش پایگاه اطلاع‌رسانی انجمن علمی اقتصاد شهری ایران، بعد از توافق ایران با گروه ۱+۵ رئیس‌جمهور آمریکا، قانونی را امضا کرد که صنعت گردشگری ایران را با شک و تهدید جدی روبهرو کرد. این قانون ۳۸ کشور دنیا که عمدتاً کشورهای اروپایی هستند را در شرایطی قرار داد که بین سفر به ایران و سفر بدون اخذ ویزا به آمریکا، یکی را انتخاب کنند. این مصوبه جدید کنگره امریکا که در قالب لایحه بودجه به امضای رئیس‌جمهور آمریکا رسیده، به بهانه مقابله با تهدید تروریسم، افرادی را که از مارس به بعد به چهار کشور ایران، عراق، سوریه و سودان سفر کردهاند ملزم به دریافت روادید برای ورود به امریکا میکند. این قانون شامل شهروندان کشوری میباشد که قبلاً برای ورود به امریکا نیازی به کسب ویزا نداشتند. توافق معروف به لغو متقابل، این مزیت را داشت که شهروندان این کشورها که اکثراً اروپایی یا آسیایی بودند می‌توانستند بدون روادید برای دیدارهای روزه به امریکا سفر کنند و متقابلاً شهروندان امریکایی نیز برای سفر به این کشور نیازی به کسب روادید نداشتند. اما مصوبه جدید تعدادی از شهروندان این کشور را از این امتیاز محروم کرده است. بدون شک مصوبه جدید کنگره آمریکا، اقتصاد گردشگری ایران را هدف قرار داده است. این مصوبه باعث میشود که گردشگران اروپایی که طی چند سال اخیر بسیار به ایران علاقهمند شده بودند و سال به سال به میزان آنها افزوده میشد را برای سفر ایران مردد کرده و با کاهش ورود گردشگران اروپایی، تولید ناخالص داخلی گردشگری را که طی چند سال اخیر مدام در حال افزایش بود را کاهش دهند و مانع از رشد سریع اقتصاد گردشگری ایران شوند.
چندی پیش در اولین همایش بین‌المللی اقتصاد شهری که به همت انجمن علمی اقتصاد شهری ایران و با حضور چهرههای برجسته داخلی و خارجی برگزار شد، نتایج پژوهشی با عنوان «پیش‌بینی سهم اقتصاد گردشگری تهران از تولید ناخالص داخلی با توجه به قانون منع ورود بدون روادید به ایالات متحده» ارائه شد که نشان می‌دهد قانون اخیر دولت آمریکا تأثیر چشم‌گیری بر صنعت گردشگری ایران و به ویژه پایتخت دارد. در ذیل خلاصهای از یافتههای این پژوهش که توسط مجید ابراهیمی، محمدعلی فتاحزاده و مریم فتاحزاده نوشته شده است را مرور میکنیم.
ماهیت پژوهش حاضر، توسعه‌ای- کابردی و روش انجام آن، توصفی- تحلیلی است. اطلاعات مورد نیاز از نمایه گردشگری ایران و مرکز آمار ایران جمعآوری شده است. دادههای جمعآوریشده مربوط به سال های ۲۰۰۹ تا ۲۰۱۳ می باشد. به منظور پیش‌بینی ارزش تولید ناخالص ملی با توجه به قانون منع ورود بدون ویزا به کشور آمریکا برای ۳۸ کشور که عمدتاً اروپایی هستند، از شبکههای عصبی پرسپترون استفاده شده و از نرمافزار MATLAB برای ساخت شبکه استفاده شده است که از شبکه عصبی پیشخور و تابع انتقال برای ایجاد الگوریتم levenberg-marquardt استفاده گردید. برای بررسی این تأثیر تعداد ورودی گردشگران اروپایی به ایران از سال ۲۰۰۹ تا ۲۰۱۳ مورد بررسی قرار گرفت و مقادیر کمک گردشگری بر تولید ناخالص ملی شهر تهران با شبکه آموزشدیده، شبیهسازی و نتایج جدید، محاسبه و درصد مقادیر آمده محاسبه شد.
صنعت گردشگری در تهران و بسیاری از شهرهای کشور در دو سال اخیر با رونق بسیار چشمگیر ۱۲ درصدی مواجه شده است و این در حالی است که زیرساختهای لازم برای پذیرایی از گردشگران وجود ندارد و ترس از ورود به ایران با توجه به اینکه ایران تا چند سال پیش جزو کشورهای ناامن شناخته شده بود، برای گردشگران وجود داشت. عمده گردشگران از قاره اروپا بودند که سهم آنها ۳۶ درصد و سهم گردشگران خاورمیانه (که عمدتاً زائران هستند)، ۴۴ درصد میباشد. بعد از مذاکرات ایران با شش قدرت جهانی و توافق انجامشده با آنها شرایط می‌توانست بسیار بهتر شود. از ابتدای سال ۲۰۱۶ میلادی قانونی در کشور ایالات‌متحده تصویب شد که ۳۸ کشور که می‌توانستند بدون ویزا وارد امریکا شوند، در صورتی که از سال ۲۰۱۱ وارد ایران شوند دیگر نمیتوانند بدون ویزا وارد امریکا شوند.، این قانون، شرایطی را برای این ۳۸ کشور که عمدتاً اروپایی هستند پدیدار میکند که بین ورود به ایران و ورود آسان به امریکا، یکی را انتخاب کنند. پس این قانون قطعاً تأثیر در میزان گردشگران ورودی اروپایی به ایران خواهد داشت. با بررسی میزان گردشگران ورودی متوجه شدیم که کاهش این گردشگران میتواند بین ۳ درصد تا ۱۵درصد در سهم گردشگری در تولید ناخالص شهر تهران تأثیر بگذارد که این رقم بسیار چشمگیر است.
